Koreańskie kino vs. koreańskie dramy

Oglądając koreańskie produkcje filmowe i telewizyjne można dojść do bardzo prostego wniosku: ci Koreańczycy, to mają nieźle narąbane w głowach! W serialach coś takiego jak ludzka seksualność właściwie nie istnieje, a „wybuchy namiętności” przejawiają się w sławetnych wall-kissach. Z kolei oglądając filmy, niejednokrotnie można spłonąć słusznym rumieńcem, tudzież zakryć oczy z przerażenia, gdy z ekranu wylewa się kolejny hektolitr krwi. Czy ktoś ma tam schizofrenię, czy o co to chodzi?

["Protect the Boss" vs. "Oldboy"]

Przyznaję, że pomimo całej mojej miłości do Azji, Korei i Japonii w szczególności, filmów, dram i co tam tylko jeszcze, uwzględniając dodatkowo mój światopogląd oparty na otwartości, tolerancji i jako takie pojęcie o kulturze obszaru… Nawet mi przeszła przez głowę taka myśl. A wywołał ją familijny seans filmu „Oldboy” w reżyserii Parka Chan Wooka. Naoglądawszy się wcześniej sporej ilości dram i kilku filmów, postanowiłam podzielić się z rodziną moją nową pasją. Poszukałam zestawienia „the best Korean movies ever” i cała zadowolona ściągnęłam pozycję nr 1, rzeczonego „Oldboya”. Zadowolona byłam tym bardziej, że wedle opisu miał to być film akcji, a mój ulubiony szwagier, z którym to między innymi miałam film oglądać, jest miłośnikiem gatunku. No, myślę sobie, przekabacę familię na właściwą stronę mocy, będzie z kim o nowych odkryciach pogadać. Tia… Do dziś mój ulubiony szwagier wypomina mi „super koreański film” a ja wciąż leczę się z traumy powstałej po jego obejrzeniu. Mimo moich dalszych wysiłków, kolejnych (już bardziej przemyślanych i wcześniej samodzielnie obejrzanych) seansów, obawiam się, że magia „super koreańskiego filmu” już do końca dni moich będzie pokutować w naszej rodzinie…

Cały czas zastanawiam się, dlaczego „Oldboy” nieustająco znajduje się w czołówce koreańskich filmów. Owszem, pomysł był oryginalny, wykonanie mistrzowskie, reżyseria poza wszelką oceną, ale… Może ja się nie znam, ale ciężko było mi pod tą kilometrową warstwą brutalności, cierpienia i znęcania się nad innymi znaleźć głęboki sens ukryty. No, ale ja tam nigdy nie upierałam się, że mam monopol na rację. To zdecydowanie nie moje kino, nie mnie więc oceniać jego podniosłość.

Ową rozbudowaną dygresją chciałam zarysować skalę problemu. Pewnie nie ja pierwsza i nie ostatnia, która dała się zwieść eterycznym i uroczym telewizyjnym produkcjom, by dotkliwie zderzyć się z kinową rzeczywistością. Czy znaczy to, że Koreańczycy cierpią na zbiorową schizofrenię i w telewizji udają, że są wcieleniem niewinności i cnót wszelakich, podczas gdy w kinie dają upust swoim zwierzęcym żądzom? Niekoniecznie…

[sceny z filmu "Frozen Flower"]

Jest jedna rzecz, której należy być światłym – koreańska telewizja nie może pokazywać wszystkiego, co jej się zamarzy, gdyż na ręce nieustannie patrzy jej Koreańska Komisja do Spraw Standardów Komunikacji oraz Ministerstwa do Spraw Równouprawnienia i Rodziny. Istnieją konkretne prawa zakazujące rozpowszechniania pewnych treści i dany program, jeśli nie chce stracić koncesji, musi się do nich stosować. Seksualność to nadal duże tabu w Korei, zwłaszcza wśród osób starszych, którym zgodnie z konfucjańską filozofią należy się najwyższy szacunek, przez co mają ogromny wpływ na tworzenie (również medialnej) rzeczywistości.

Jednak młodość nie byłaby sobą, gdyby nie znalazła sposobów obejścia skostniałych praw i tradycji. W dobie internetu i globalizacji nie ma możliwości uchronić młodzież przed skonfrontowaniem światopoglądu panującego w ich kraju z resztą świata. Zakazane przez wyżej wymienione komisje i urzędników teledyski koreańskich gwiazd popu z powodu nieodpowiednich tekstów, bądź choreografii (jak np. „Buble Pop” Hyuny; więcej o cenzurze w k-popie tutaj) krążą w swojej niezmienionej wersji po sieci i bez problemu można je tam znaleźć. Nie mówiąc już o buchających erotyzmem zachodnich klipach, na widok których koreańskie babcie jak nic dostałyby wylewu. Z jednej strony więc młodzież doskonale wie „o tych sprawach”, bo wychowała się na zagranicznych filmach i muzyce, z drugiej zaś rodzima telewizja karmi ich wyidealizowanym i odrealnionym modelem świata, gdzie beznamiętne zetknięcie warg jest najwyższym przejawem uczuć. Taka przepaść między jednym a drugim światem musi rodzić frustrację, która znajduje swoje ujście w kinowych hitach.

[żeby tylko z tych emocji tchu nam w piersiach nie zaparło...
"Playful Kiss"]
 

Wydaje mi się, że tutaj działa następująca zasada: by iść na film do kina, ktoś musi nam sprzedać bilet, przez co można kontrolować wiek widowni. Jeśli produkcja została oznaczona znaczkiem 13+, nie wpuszcza się dzieci i tyle. Z kolei telewizja jest bardzo łatwo dostępna dla każdego. Nawet moja 13-miesięczna siostrzeniczka wie, jak włączyć TV. No, przynajmniej czasem jej się uda, jak już dopadnie pilota ;) W trosce o młodociane umysły nałożono więc pewne ograniczenia, co wolno pokazać na antenie, a co nie. Szczególnie w weekendowych serialach, albo takich puszczanych przed 21:00 nie ma co spodziewać się rozbryzgów krwi i seksualnych podtekstów. Dla nas, nieco starszych widzów, bywa to czasem frustrujące, że świetna historia pozbawiona jest tego błysku uczucia i realizmu i zmuszeni jesteśmy zadowolić się sceną noszenia głównej bohaterki na plecach, jako substytutu fizycznej bliskości, ale z drugiej, czy nie byłoby to miłe uczucie, móc włączyć telewizor i nie martwić się, że zaraz zaatakuje nas wyskakując z szafy, roznegliżowany trup?

Jeśli komuś brakuje silnych doznań, zawsze może sięgnąć po filmy, w których twórcy sobie niczego nie żałują. Nie oglądałam za dużo thrillerów, a już na pewno nie horrorów, bo to nie na moje nerwy, ale z tego co mi wiadomo (a po „Oldboyu” nie śmiem wątpić), są to naprawdę mocne i warte obejrzenia rzeczy, które w oryginalny i ciekawy sposób podchodzą do tematu i dają dużo emocji. W filmach obyczajowych albo romansach nasi znani ze szklanego ekranu panowie udowadniają niedowiarkom, że jednak znają się na rzeczy i całują tak, że aż można się zarumienić z wrażenia… Twórcy nie unikają też trudnych i niewygodnych tematów, pokazując, że w Korei wcale nie jest tak różowo… Po ulicach nie przechadzają się tylko i wyłączni przystojni i zadbani spadkobiercy wielkich fortun, który tylko czekają, by wyrwać z mieszkania na dachu swojego biednego Kopciuszka.

[dobrym manewrem jest też omdlenie w ramiona wyżej wspomnianego właściciela wielkiej fortuny. W końcu szczęściu trzeba pomagać. Kadr z "Lie to me"]

Z ciekawych, aczkolwiek na pewno nie łatwych i przyjemnych, filmów mogę polecić „No Regret”, który bez upiększeń przedstawia świat gejów. Film był o tyle głośny, że po raz pierwszy zajęto się na poważnie tą tematyką, a twórcy nie podarowali sobie sportretowania mocnych scen… Z innych tytułów wartych obejrzenia jest „The Moonlight of Seul”, który pokazuje nam inną stronę sławetnych host clubów. „The Peter Pan Formula” to bardzo przygnębiający, ale dający wiele do myślenia obraz ludzkiego nieszczęścia, bezduszności (między innymi koreańskiego systemu zdrowia) i bezradności. Myślę, że każdy miłośnik koreańskiej kinematografii powinien zobaczyć „Wiosnę, lato, jesień, zimę i wiosnę”, liryczną opowieść o ludzkiej naturze w reżyserii Kim Ki Duka. No i jeśli koś jeszcze po tym wszystkim śmiałby wątpić, że Koreańczycy nie wiedzą co to namiętność, polecam „Frozen Flower”. Jest to przejmująca historia o zakazanej miłości, poświęceniu, lojalności, poddaństwie i posłuszeństwie. Nie brak w niej „scen”, ale między innymi za to lubię koreańskie kino, że jeśli już ktoś zdecyduje się na pokazanie seksu, to zawsze ma to swoje uzasadnienie. Nie są to sceny dla samych scen, byle tylko ponieść oglądalność.

[„Wiosna, lato, jesień, zima i wiosna”]

Świat telewizji i kina nie są rzecz jasna światami równoległymi i oddziałują na siebie w dużym stopniu. Społeczeństwo koreańskie jest jednym z najdynamiczniej zmieniających się na świecie, więc i w telewizji co raz częściej poruszane są nowe i odważne tematy. Jakkolwiek niepopularnie i niepoprawnie politycznie może to zabrzmieć, myślę, że to dobrze, że ktoś trzyma pieczę nad tym, co pokazuje się na szklanym ekranie. Kwestia jednak tego, czego się zakazuje i jak to się robi, to już zupełnie oddzielny temat. Drama „Dream High” dostała np. ostrzeżenie od wspomnianej wcześniej Koreańska Komisja do Spraw Standardów Komunikacji, gdyż w swoim scenariuszu zawierała sceny porwań, szantażu, molestowania i innych przestępstw, a została wyemitowana w czasie dużej oglądalności przez młodzież. Nie oglądałam co prawda „Dream High”, ale jakoś tak śmiem wątpić, by serial miał wielce destrukcyjny wpływ na młodzieżowe morale… No, ale kto wie…

[strzeżcie się! "Dream High" atakuje!]

Edit: Czytając Wasze komentarze pod postem uświadomiłam sobie, że z mojego artykułu wynika, że nie ma lekkich, miłych, łatwych i przyjemnych koreańskich filmów! Oczywiście, że są! Cała masa! Żeby nazwać tu chociaż „Hello Schoolgirl”, „Virgin Snow”, „Too Beautiful to Lie” czy “Baby and I”. Nie należy tracić wiary w koreańskie kino! Trzeba być tylko nieco bardziej uważnym przy wybieraniu wieczornego seansu :)

Więcej na temat:

Film/Telewizja